کلید اتوماتیک (MCCB) |
کلید اتوماتیک یا کامپکت که اصطلاحا به آن MCCB گفته می شود، یک سوئیچ الکتریکی می باشد که به طور خودکار عمل نموده و برای حفاظت از مدارهای الکتریکی از آسیب های ناشی از جریان بیش از حد ناشی از اضافه بار یا اتصال کوتاه استفاده می شود.
از این تجهیز جهت حفاظت از دستگاه های برقی، دستگاه های صنعتی، مدارات روشنایی، سیم و کابل و… در مقابل اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می شود.
عملکرد اصلی کلیدهای اتوماتیک (کامپکت) بدین صورت است که با قطع جریان پس از تشخیص خطا کمک می کند و بر خلاف فیوز که یک بار عمل می کند و پس از آن باید جایگزین و تعویض شود، کلیدهای اتومات پس از تشخیص خطا عمل کرده و به حالت اولیه بر می گردد و مجددا آماده به کار می شود.
در کلیدهای اتوماتیک، کنتاکت های فرعی پیش بینی شده که توسط آن ها می توان وضعیت کلید (قطع، وصل و یا وقوع خطا) را توسط چراغ سیگنال در اتاق فرمان مشاهده گردد. این کلیدها از نظر قدرت قطع مثبت به کلیدهای مینیاتوری قدرت قطع بیشتر و نسبت به کلیدهای هوایی قدرت قطع کمتری دارد. رنج جریان کلیدهای کامپکت حداکثر ۱۲۵۰ آمپر می باشد.
کلید اتوماتیک قابل قطع زیر بار می باشد. لذا می توان مدارا را در حالتی که برق شبکه وصل است قطع نمود. این خاصیت در مدارات فشار متوسط و قوی به عنوان یک مزیت به شمار می آید. چون بسیاری از کلیدها جداساز هستند، نمی توانند مدارها را تحت بار قطع کنند.
تفاوت بین کلیدهای اتوماتیک و غیراتوماتیک
تفاوت بین کلیدهای اتوماتیک و غیراتوماتیک در این است که در کلیدهای اتوماتیک، رله های الکترونیکی مختلف جهت تشخیص جریان اضافه بار، اتصال کوتاه و سایر پارامترها وجود دارد مانند کلیدهای هوایی، اما کلیدهای غیراتوماتیک صرفا جهت قطع و وصل مدار است و فاقد رله الکترونیک می باشد.
پارامترهای حائز اهمیت در کلیدهای اتوماتیک (MCCB)
Ics یا جریان نامی قطع اتصال کوتاه: بیشترین مقدار جریان اتصال کوتاهی است که کلید می تواند به دفعات بدون اینکه نیاز به تعمیر داشته باشد، آن را تحمل کند.
Icu یا جریان نامی قطع اتصال کوتاه نهایی: بیشترین مقدار جریان اتصال کوتاهی است که کلید می تواند تنها یک بار بدون اینکه آسیب ببیند، آن را تحمل و قطع کند و برای دفعات بعدی نیاز به تعمیر، سرویس و یا تعویض است.
In یا Ie یا جریان نامی پیوسته عملیاتی کلید: جریان نامی کلید مشخص کننده مقدار جریانی ست که کلید در شرایط از پیش تعیین شده، بدون آسیب دیدن، تحت آن جریان به طور مداوم کار خواهد کرد.
Im یا جریان اتصال کوتاه کلید: این مقدار برای کلیدهای اتوماتیک با رله مغناطیسی از ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی کلید قابل تنظیم است. به این جریان، آستانه حفاظت در برابر اتصال کوتاه نیز می گویند.
Ir یا جریان بار تنظیمی (جریان تنظیمی کلید): این پارامتر برای کلیدهای اتومات با رله حرارتی یا همان رله اضافه بار قابل تنظیم می باشد. مقدار این جریان ضرب در جریان نامی، جریان خروجی مدار را به ما می دهد.
Iu یا شدت جریان قابل تحمل کنتاکت کلید: جریانی است که تجهیز به طور مداوم می تواند آن را بدون نیاز به قطع کردن، تحمل کند.
Icm یا جریان نامی وصل اتصال کوتاه: مقدار جریان اتصال کوتاهی است که در صورت وجود آن، می توانیم کلید را وصل کنیم.
Isd یا جریان قطع اتصال کوتاه در مدت کوتاه (جریان مجاز لحظه ای): این جریان ۱.۵ برابر جریان بار تنظیمی (Ir) است. مقدار جریان اتصال کوتاهی است که در صورت عبور آن از کلید، با تاخیر زمانی مشخص مدار، کلید مدار را قطع می کند. در این تاخیر زمانی مشخص، تجهیزات حفاظتی پایین دست، می توانند بخشی از مدار را که دچار اتصال کوتاه شده است، بدون عمل کردن کلید بالادست، قطع کنند.
Ith یا جریان گرمائی قراردادی: حداکثر جریانی است که بریکر در سیکل کاری ۸ ساعته می تواند تحمل کند.
Icw: حداکثر جریان نامی قابل تنظیم قابل تحمل کوتاه کلید قدرت
Ig: جریان حفاظت خطای زمین
Ue یا ولتاژ عملکرد یا ولتاژ بهره برداری یا ولتاژ سرویس: ماکزیمم ولتاژ بین فازهای ورودی، مثلا در فشار ضعیف این ولتاژ ۴۰۰ ولت است.
Un: حد بالای ولتاژ سیستم است که در فشار ضعیف ۶۹۰ ولت است که تحت عنوان Un بیان می شود.
Uimp: مقدار ولتاژ پیک ضربه ای است که برابر ولتاژ ماکزیمم پیک است این ولتاژ تحت عنوان Uimp بیان می شود.
Tsd: مدت زمان مجاز عبور جریان Isd از کلید
Tm: مدت زمان مجاز عبور جریان Im از کلید
Tr: مدت زمان مجاز عبور جریان Ir از کلید
Tg: تاخیر زمانی قطع خطای زمین