رله SSR چیست؟ |
SSR مخفف عبارت (Solid State Relay) است و به معنای نوعی کلید الکترونیکی می باشد. رله حالت جامد (SSR) یک المان سوئیچینگ الکترونیکی است که کاری شبیه رله های الکترومکانیکی را انجام می دهد ولی هیچ عضو متحرکی ندارد. عدم وجود قسمت متحرک در SSR موجب افزایش عمر قطعه شده و در مداراتی که تعداد دفعات کلید زدن زیاد می باشند کاربرد دارد.
در داخل SSRها روی هر ترانزیستور ولتاژ کوچکی افت و مجموع این ولتاژها جریانی را که یک SSR می دهد را محدود می کند. با ترانزیستورهای پیشرفته تر، می توان به SSR های جریان بالا دست یافت که جریان های ۱۰۰ تا ۱۲۰۰ آمپر را تامین کند، که هم اکنون به صورت تجاری قابل دسترس هستند.
رنج جریان SSRها
رله های الکترونیکی SSR دارای رنج جریانی از ۲ تا ۱۵۰ آمپر در مدل های تک فاز، دو فاز و سه فاز می باشند.
انواع معمول رله های حالت جامد
- ON/OFF
- Voltage Regulator
- Motor Reverse
- Rail PCB
کاربردهای SSR
- تقریباً در هر مداری که نیاز به سرعت کلیدزنی بالا دارد می توان از SSR استفاده نمود (از جمله می توان کنترل دور موتور، سافت استارتر، هیترها و مواردی از این قبیل را نام برد).
- استفاده از SSR به عنوان کنتاکت های یک کنتاکتور الکترونیکی
- کنترل حرارت با خروجی پالس کنترل PID
- کنترل جهت حرکت یک موتور DC به کمک چهار SSR بسته شده به صورت پل (H-Bridge)
- مدارات روشنایی و تنظیم نور
- به طور گسترده در زمینه کنترل اتوماسیون مانند تجهیزات پتروشیمی استفاده می شود.
نکات مهم در سیم بندی رله SSR
- در هنگام سیم بندی دقت نمایید که حداکثر از ۵۰% توان نامی SSR برای راه اندازی بارهای سلفی و ۷۰% توان نامی برای راه اندازی بارهای غیرسلفی استفاده نمایید.
- به خاطر داشته باشید که رله SSR در لحظه خاموش بودن نیز مقداری جریان از خود عبور میدهد.
- مطمئن شوید که این جریان نشتی باعث عملکرد لحظه ای دیگر تجهیزات نشود.
- در صورت DC بودن مدار فرمان یا قدرت ممکن است قطب بندی مهم باشد. قطب بندی اشتباه می تواند باعث عدم عملکرد صحیح و یا آسیب به SSR شود.
- برای تعمیرات و یا تعویض تجهیزات باید مدار قدرت رله ها کاملاً بی برق شود. هرگز به قطع مدار فرمان بسنده نکنید و از بریکر یا کلید با تعداد پل های کافی و قبل از SSR استفاده نمایید.
- رله SSR با خروجی ۵ آمپر به بالا، نیاز به هیت سینک دارد. رله را بدون هیت سینک با سایز مناسب، روی سطوح پلاستیکی، چوبی و... نصب نکنید.
- از تجهیزات مناسب مانند سر سیم، سیم قلع اندود، وایرشو و... در سیم بندی SSR استفاده کنید.
- از سیستم زمین مناسب و بدون نویز در تابلوهای برق استفاده کنید. این کار باعث افزایش ایمنی، کاهش عملکردهای اتفاقی، کاهش برق گرفتگی و... میشود.
- رله های حالت جامد باید با نصب سیستم های مناسب در برابر اضافه جریان و اتصال کوتاه محافظت شوند. حتماً از فیوز یا بریکر مناسب استفاده نمایید.