انکودر هایدن هاین Heidenhain کد LC 495F 760933-05

روتاری انکودر یا انکودر دوار (Rotary Encoder) یک سنسور رمز گذار چرخشی دوار است که وظیفه آن مشخص کردن مقدار چرخش شفت و جهت چرخش آن می باشد. انکودرهای دوار عموما چرخش مکانیکی را به سیگنالی الکتریکی تبدیل می ­کنند که می­ توان آن را توسط شمارنده­ ها، تاکومترها و کنترل کننده­ های دیجیتالی پردازش نمود. انکودر چرخشی یا روتاری انکودر یکی از انواع انکودر بوده که شفت انکودر نیز نامیده می شود، یک تجهیز الکترومکانیکی، جهت تبدیل یک وضعیت زاویه ای و یا حرکت یک شفت یا محور به یک کد دیجیتال یا آنالوگ می باشد.

در اتوماسیون صنعتی از انکودرهای دوار به عنوان سنسور زاویه، موقعیت، سرعت و شتاب استفاده می­ شود. با استفاده از ابزارهایی چون چرخ دنده ها و تسمه نقاله، توسط این انکودرها حرکات خطی را نیز می­ توان کنترل کرد.

کاربرد روتاری انکودر

روتاری انکودرها در کاربردهای متعددی که نیاز به گردش بسیار دقیق شفت دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.

• کنترل صنعتی
• رباتیک
• لنزهای عکاسی با کاربری خاص
• تجهیزات ورودی کامپیوتر نظیر موس های نوری مکانیکی
• پلت فرم های رادار دوار

پارامترهایی که توسط انکودرها مشخص می‌گردد:

• اندازه گیری سرعت

یکی از کاربردهای مهم انکودر در کنترل سرعت الکترو موتور می باشد. برای کنترل سرعت الکتروموتور از یک اینورتر (Inverter) استفاده نموده و سرعت مورد نظر را اعمال می نمایند. آیا اینورتر به تنهایی برای اعمال سرعتی خاص و دقیق کافیست؟! کاربرد انکودر این جا مشخص می شود؛ انکودر با فیدبکی که از الکتروموتور می گیرد در اعمال مقدار سرعت دقیق و ثابت یاری می رساند.

• اندازه گیری و کنترل موقعیت

یکی دیگر از کاربردهای مهم انکودرها در صنعت در نوارنقاله ها می باشد؛ برای کارکرد نوار نقاله شما نیاز به مشخص کردن اندازه حرکت و نقطه ای مورد نظر برای توقف نوار نقاله می باشید. این مورد به راحتی با انکودر قابل انجام است. برای این منظور کافیست که خروجی انکودر اندازه گیری شده و با در نظر گرفتن ضرایب گیربکس و کوپلینگ ها مسافت طی شده به دست می آید که همان کنترل موقعیت می باشد.

• جهت چرخش شفت

همان راست گرد (Clockwise) و چپ گرد (Counter Clockwise) چرخیدن اسپیندل می باشد.

انکودرهای Incremental و Absolute

• انکودر Incremental: این نوع انکودر به منظور کنترل سرعت شفت موتور استفاده می شود.

انکودرهای Incremental بازخورد و سرعت عالی را فراهم می نمایند و از آنجایی که تعدادی سنسور در آن درگیر هستند، سیستم هم ساده و هم ارزان است. یک انکودر Incremental تنها با ارائه اطلاعات تغییر یافته، محدود می گردد، بنابراین این انکودر به یک دستگاه مرجع (Reference Device) برای محاسبه حرکت نیاز دارد.